ABDÜLMECİD I(Sultan, Han) (İstanbul 1823 -İstanbul 1861)
Osmanoğulları’ndan 33. pâdişâh ve 23. halîfe (1839-1861). Babası II. Mahmûd’un ölümü üzerine 16 yaşında tahta geçti. Annesi Bezm-i Alem Valide Sultan’dır. 1 Temmuz 1839’da tahta geçen Abdülmecid Han, 2 Kasım’da Hariciye Nazın Mustafa Reşid Paşa’nın Tanzimat’ı (b. bk.) ilan etmesine izin verdi. Bu suretle saltanatı, demokrasiye adım atmakla açılmış oldu.

Reşid Paşa, az sonra, asi Mısır valîsi Mehmed Ali Paşa‘yı da yola getirerek, Osmanlı devletinin tarihi boyunca gördüğü en büyük isyana akıl sınırları içinde son verdi. 1845’te Lübnan’da azınlık arasındaki kanlı vuruşmalara da çare bulundu. 1846’da Reşid Paşa ilk defa sadrazam oldu ve arkadaşlarından bilhassa Ali  ve Fuad Paşalar’la beraber, diplomasiye büyük ağırlık vererek imparatorluğu yönetmeye başladı. Devlet, yeni müesseselerle donatıldı ve modernleştirildi. Avrupa’da 1848 ihtilalinin serpintileri, Türk imparatorluğunun üzerinden uzaklaştırıldı.

Rusya ile 1853’te “Kırım Savaşı” diye tarihe geçen büyük harb, Türk ordusunun başarılan ile başladı. Fakat Ruslar, Sinop’ta bir Türk filosunu yaktılar. İngiltere ve Fransa, Türkiye’nin yanında, Rusya’ya karşı savaşa girdiler. 1854’te Ruslar, Silistre’de bozuldu ve Kırım’a çıkan Müttefikler’e yenilerek sulha razı oldu. 1855 sonunda Kars, Ruslar’ın eline düşmüş, fakat Kırım’da Sivastopol’da Müttefikler’e geçmişti.

Ali Paşa, 18 Şubat 1856 Islahat fermam ile, Osmanlı devletindeki Hristiyanlar’a, yönetime katılmak hakkını bazı sınırlamalarla kabul etti. 30 Mart 1856 Paris Anlaşması’na, bizzat Paris’e giderek imza koydu. Rusya’nın Karadeniz’de donanma ve tersane bulundurmaması gibi çok ağır bir madde taşıyan bu anlaşma, Türkiye imparatorluğunun geniş sınırlarını garanti altına aldı. 1858 başında Reşid Paşa öldü.

Romanya eyaletindeki, sonra Lübnan’daki iç meseleler halledildi. Sultan Mecid’in 21,5 yıllık saltanatı bu şekilde sona erdi. Müzisyen, hattat, merhametli, kibar, zeki, büyük bir hükümdardı. Saltanatı, Türkiye’nin parlak, muhteşem ve bahtiyar dönemlerinden biri oldu. Yerine kardeşi Abdülaziz Han (1861-76) geçti. 38 yaşında ölen Sultan Mecid‘in 8 oğlu ve 8 kızı oldu. 4 oğlu, 1876-1918 arasında biribiri ardı sıra tahta geçtiler. Sultan Selim Camii avlusundaki türbesinde gömülüdür.

Abdülmecid-Han (1)