ALACAHÖYÜK
Çorum’un Alaca İlçesi‘ne bağlı ve Horaözü vadisinin kuzeydoğu kıyısında yer alan, çok önemli İlk çağ höyüklerindendir. Aynı adı taşıyan bugünkü köyün kurulduğu yerde bulunmaktadır. Uzunluğu 310, genişliği 277 ve yüksekliği 20 m.’dir. 1835 yılında W.G. Hamilton tarafından gezildi. Bu tarihten sonra, değişik zamanlarda batılı seyyahlar, sanat tarihçileri ve arkeologlar tarafından görüldü ve incelendi. Ard arda kısa araştırmalar yapıldı. Böylece yavaş yavaş burası, bir ”arkeoloji alanı”olarak ilgi topladı. Ancak Alacahöyük‘ün, sadece toprak üstü eserleri ele alındı. Bu yüzden geçmişi ve toprak altı hazinesi henüz bilinmiyordu. En önemli araştırmalar, 1935’te Türk Tarih Kurumu adına yapılan kazılarla başladı.

Bu kazı, Arkeolog Remzi Oğuz Arık ve Dr. Hâmit Zübeyir Koşay tarafından yürütüldü. 1936’dan 1945’e kadarki kazı çalışmalarını ise, Dr. H.Z. Koşay yönetti. Bu kazılar neticesinde Alacahöyük‘ün arkeoloji ve sanat tarihi bakımından önemi anlaşıldı. Böylece bütün dünyanın ilgisini toplamağa başladı. Yapılan kazı ve araştırmalar, Alacahöyük‘te dört kültür çağının varlığını ortaya koymuştur. Birinci Kültür Çağı, son kültür katıdır. Frikyalılardan başlayıp Osmanlılara kadar gelen tarih çağını kapsar. İkinci Kültür Çağı, M.Ö. 2000-1200 yıllarını içine alır. Bu çağda Hititlere ait olan dinî, askeri ve sivil yapılar bulunmuştur. Gelişmiş bir Hitit şehrinin varlığı da, yine bu çağda tesbit edilmiştir. Çanak, çömlek, bakır, tunç, kurşun ve altından yapılmış küçük sanatlar bakımından Alacahöyük’ün, zengin bir kültür merkezi olduğu anlaşılmıştır.

Üçüncü Kültür Çağı, M.Ö. 2500-2100 yıllarını belgeler. Bu çağa ait olan 14 kral mezarının bulunuşu, önemli bir dönüm noktası sayılır. Ön asya’nın en zengin arkeoloji malzemelerini saklayan bu mezarlar, Alacahöyük‘ü dünya arkeoloji, kültür ve sanat tarihi yayınlarında ölümsüzleştirmiştir. Mezarlarda bulunan çeşitli süs eşyaları ile savaş aletleri, Mısır ve Sümer sanatının en üstün eserleri seviyesinde görülmüştür. Burada bulunan altın, gümüş, bakır ve tunçtan yapılmış boğa boynuzları, geyikler ve güneş kursları, ilk Anadolu madenciliğinin eşsiz örnekleridir. Dördüncü Kültür Çağı ise, son kültür katıdır. M.Ö. 3200-2600 yılları arasında tarihlendirilmektedir. Bu çağa ait içi sıvalı odalar, taş temel üzerine kurulan kerpiç yapılar ve kamıştan çit duvarları ortaya çıkarılmıştır. Maden, ilk defa bu çağda tanınmış ve yalnız süs eşyası olarak kullanılmıştır. Dünya arkeolojisine büyük yenilikler getiren Alacahöyük buluntularının en güzel örnekleri, Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde teşhir edilmektedir.

alacahöyük

Alacahöyük, Çorum