ATASÖZLERİ
Atalarımızın uzun yaşam deneyiminden çıkardığı yargıların bilgece düşünüş veya öğüt olarak kurallaştıran güzel ve özel söyleşiyle kamplaştırdığı söyleyeni belli olmayan özlü sözlerdir.

BİÇİM ÖZELLİKLERİ
a)    Kalıplaşmış sözlerdir. Sözcükler anlamdaşlarıyla değiştirilemez, söz dizimi bozulamaz.
Örnek:
   Ak akçe kara gün içindir. —►Beyaz siyah olmaz.       
   Aç ayı oynamaz. —►”Ayı aç oynamaz.”olmaz

b)   Az sözle çok şey anlatan, kısa, özlü sözlerdir.
Örnek:
   Aklın yolu birdir.
   Ulu sözü dinlemeyen uluya kalır.
   Tereciye tere satılmaz.
   At binenin kılıç kuşananın.

c)    Yargı bildirir.
Örnek:
   Ak akçe kara gün içindir.

d)   Genellikle geniş zaman ya da emir kipinin ikinci tekil kişiyle çekimlenir.
Örnek:
   İyi evlat katar yer, kötü evlat satar yer.
   Duvarı nem, insanı gam yıkar.
   Baş ol da eşek başı ol.
   Besle kargayı oysun gözünü.

e)    İki cümleden oluşurlar genellikle ölçülü, uyaklı ve ahenklidir.

ÖRNEK:
   Sakla samanı, gelir zamanı.
   Cömert derler, maldan ederler, yiğit derler candan ederler.
   Zürafanın düşkünü beyaz giyer kış günü.

ANLAM ÖZELLİKLERİ

a)    Kimi gerçek anlamlıdır.
ÖRNEK:
   Baba bilgisiyle adam olmaz.
   Bilmemek ayıp değil, sormamak ayıp.
   Akılsız başa söz kar etmez.
   Bugünün işini yarına bırakma.

b)    Kimileri mecaz anlamlıdır.
ÖRNEK:
   Yerin kulağı var.
   Baş ağır gerek kulak sağır.
   Keskin sirke küpüne zarar.
   Ayda gelene gül döşerler, günde gelene kül düşerler.
   Gülü seven dikenine katlanır.

c)    Söz sanatlarına sıklıkla rastlanır.
ÖRNEK:
   Sarımsak da acı amma evde lazım bir dişi.(Tevriye)
   Dilim seni dilim dilim dileyim, başıma her geleni senden bileyim (cinas)
   Kaldır kaşını, yiyeyim aşını. (Aliterasyon, seci)
   Üzüm üzüme baka baka kararır. (Hüsn-i talil)
   Akıllı düşman akılsız dosttan yeğdir. (Tezat)
   Akıl adama sermayedir. (Teşbih-i beliği)

d)   Anlamları birbirine yakın atasözleri vardır.
ÖRNEK:
   Kardeş kardeşi atar; yar başında tutar.
   Kanlım olsun kardeşim olsun.

e)    Yargı bakımından birbiriyle çelişen atasözleri vardır.
ÖRNEK:
   Akıllı düşman akılsız dosttan yeğdir.
   Akıllı köprü arayıncaya kadar deli suyu geçermiş.