Ayaklı ve Hava Yastıklı Tekneler
France", "Çueen Elizabeth 2" gibi büyük transatlantiklerin normal hızı yaklaşık 30 deniz mili (saatte 56 Km.) dolayındadır, öbür yolcu ve yük gemilerinin çoğunun hızı ise 20 deniz milinin (saatte 40 Km.) altındadır. Hava ve kara ulaşımıyla ölçüş türülünce nekadar yavaş, değil mi?
Su ulaşımındaki en büyük zorkra, teknenin hemen tüm gücünü suyun direncini, ya da tekne üzerindeki sürtünmesini kırmak için harcamasıdır. Tekne nekadar az suya girerse, elbet tekne üzerinde suyun sürtünmesi de okadar az olur; dolayısıyla hız artar. Bu yüzden hız tekneleri özel bir biçimde yapılır. Hız kazandıkça tekne sudan dışarı çıkar. Tam hızını bulunca, yalnız teknenin kıçı, yani pervanelerin bulunduğu bölüm suyun içinde kalır; burun havaya kalkar. Şu var ki bu ancak küçük, hafif tekneler için geçerlidir. Ağır gemiler ise, kendilerini sudan yukarıya kaldıracak kadar hız yapamazlar.
Ağır gemilere hız kazandırabilmek için, teknenin suyun içinde kalan kesimine "kanatlar" takılır; bunlara "ayaklı tekne" denir. Gemi hız kazandıkça, ayaklardan geçen suyun akışı tekneyi yukarı kaldırır. Bunu bir uçak kanadının havada uçağa kalkış kazandırışına benzetebiliriz. Gemi hızlandıkça, ayakların tekneyi kaldırışı da artar. Bu durum tekne suyun dışına çıkana kadar sürer.'
Dolayısıyla bu ayaklı gemilerin öbür gemilerden nekadar hızlı yol alabileceğini düşünebilirsiniz. Bugün oldukça çok sayıda ayaklı tekne kullanılmakta, hattâ bunlarla düzgün seferler yapılmaktadır. Bu teknelerin hızı 50 deniz milini (saatte 90 Km.) aşkındır. En hızlı ayaklı teknelerin hızı ise 70 deniz milini (saatte 130 Km.) bulur.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.