BİTKİLERDE HORMONAL DÜZENLEME VE DUYARLILIK
BİTKİLERDE HORMONAL DÜZENLEME VE DUYARLILIK
Bitkilerde sinir sistemi ve vücudu sürekli dolaşan daimi bir sıvı (kan) yoktur. Organlar ve dokular arasındaki düzenleme işi ve duyarlılığın sağlanması sadece hormonlarla yapılır.
Bitkisel Hormonlar Görevi
Oksinler : Hücre bölünmesi ve farklılaşması, yaprak dökümü, çiçek açma, meyve verimi.
Oksin hormonları normal miktarlarda üretildiği zaman kök tomurcuk ve gövdede büyümeyi artırdığı gibi çok fazla üretildiği zaman gelişmeyi durdurucu olabilir.
Giberellinler : Gövde uzaması, meyve vermesi, tohumun çimlenmesi.
Sitokininler : Tomurcuk gelişmesi, tohum çimlenmesi, yaprakların geç yaşlanması .
Absisik Asit : : Tomurcuk ve tohum uykusunun sağlanması (dormansi).
Etilen : : Bir hidrokarbon olup, sadece üretildiği yerlerde etkilidir.Yaprak dökümü, meyve olgunlaşmasını sağlar.
Bu hormonlardan bazılarının diğer bir görevi de bitkisel hareketlere neden olmalarıdır. Bitkilerde, duyarlılığı sağlayan başlıca bitkisel hareketler üç grupta toplanır.
1. Tropizma (Yönelim) Hareketi
Uyartının yönüne bağlı olarak meydana gelen yönelme hareketidir. Özellikle uç meristem bölgesindeki oksin hormonunun eşit olmayan dağılımından kaynaklanır.
Yönelim hareketi uyarana doğru ise (+) tropizma, uyaranın aksi yönünde ise, (–) tropizma adını alır.
Uyaran Tropizma Adı
Işık Fototropizma
Sıcaklık Termotropizma
Nem ve su Hidrotropizma
Kimyasal madde Kemotropizma
Yerçekimi Geotropizma
Yaralanma Travmatropizma
2. Nasti (Irganım) Hareketleri
Uyaranın yönüne bağlı olmaksızın yapılan irkilme hareketidir. Olay, turgor basıncındaki ani değişmelerden kaynaklanır. Uyartının yönüne bağlı olmadığından (+) ve (–) nastiden söz edilemez.
Uyaran Nasti Adı
Dokunma Tigmonasti
Sarsıntı Sismonasti
Sıcaklık Termonasti
Işık Fotonasti
3. Taksi (Yer Değiştirme) Hareketleri
Uyaranın yönüne bağlı olarak, özellikle tek hücreli bitkilerin yer değiştirme hareketidir.
Uyaranın yönü önemli olduğu için (+) ve (–) taksi hareketinden söz edilir.
Uyaran Taksi Hareketi
Işık Fototaksi
Sıcaklık Termotaksi
Kimyasal madde Kemotaksi
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.