ÇAĞDAŞ DİLBİLİMİNİN TEMEL İLKE VE İŞLEMLERİ
   Çağdaş dilbiliminin ilkeleri vardır. Çağdaş dilbilimi, dilbiliminin sorunlarını başka bilimlerin baskısına kapılmadan dilde yalnız dilde olanı arayan bağımsız bir bilim olmalıdır. Seste anlam ayırıcı özelliği olan sesleri inceler, dilin işlemesinde rol oynayan, görevli olan sesler onun çalışma alanı içerisinde değerlendirilir. Del-tel, kadı- katı
   Bu ayırıcı özellikler sadece seslerde değildir. Dilin başka katlarında da geçerlidir. Ayırıcı olma dilbiliminin temel ilkelerindendir.
   Dilbirimleri ister gösterge ister fonem olsun iki şekilde ayrılırlar. Söz zincirinde bulunan öğeler birbirinden ayırt edilmelidir. Çalışkan bir öğrenci cümlesinde bir çalışkan ve öğrenciye karşıdır. Zıtlıktır. Ne dediniz? Hava mı tava mı? Burada ayırıcı olan h ile t ilişkisidir.
   Dilbilimine göre; konuşma için öncelikle seçim, daha sonra bu seçimlerin düzenli bir şekilde sıralanması gerekir. Cümle ise bildirişme birimini oluşturur.
   Bu bölümde, ilerleyen kısımlarda sık sık kullanılacak olan sengtagmatik ve sengtam, paradigme terimleri üzerinde durur. Sentagmatik parçaları birbirine bağlama olarak kabul edilir. Sengtam, her öğenin ayrı olması ve onlarla ilişki kurması sayesinde işler, ayırıcı öğeler oradadır. Parçalardan bir bütüne (Cümle, tümce, yan cümle, kelime) sentagm denir.
   Paradigme ise aralarından biri seçilen, söz zincirinde birbirinin yerini alabilecek öğelerle ilgilenir. Bir paradigme varsa ötekiler yoktur.
   Eve gidiyorum veya Eve gitmiştim deriz; ama ikisini aynı cümlede kullanamayız.
   Dilbirimleri bir binanın sütununa benzer. Sütun yapının başka kısımlarıyla çatısıyla, tabanıyla ilişki halindedir. Bu ilişkiye sentagmatik denir. Sütun şekli bize başka şekilleri çağrıştırabilir bu da paragdigmatiktir. Sengtagmatik söyleve dayanır.
   Fabrikanın gece bekçisi kapıyı çaldı. Özneyi çocuk, adam vs şeklinde değiştirim yapabiliriz. Ancak özne yerine kaçtı, sarı, dedi gibi birimleri kullanamayız. Değiştirim işlemiyle bulunan öğelerin, bir üst birimdeki basamaklara girip girmediği araştırılır. (fonem, monem)
 Kar, kor, kur, dar, bar …. K, kar kelimesine katılan bir fonemdir.
Kar topu, kardan adam gibi gruplarda ise kar bütüne katılan bir parçadır.
Dağılım: Bir birimin eş değerli değişik biçimlerini buldurmaya yarar. Görev ve anlam bakımından birbirine yakın olan birimler serbestçe seçilmezler, etraflarında bulunan öğeler belirli bir seçim yapmaya zorlar.
    Kaba, terbiyesiz, adi eş anlamlı olarak düşünülür ancak. Kaba bir kumaş yerine, terbiyesiz bir kumaş diyemeyiz.
   Dil incelemelerinde çeşitli metotlar benimsenmiştir. Bu yöntemler şunlardır:
1-   Çelişmeden kaçınma
2-   Bütün örnekleri içine alabilecek örnekler arama
3-   Sınıflamalarda en büyük sadelik.
Birinci şartın ikinci ve üçüncüye, ikincinin ise üçüncüye tercih edilmesi gerektiği söylenmektedir.