Cengel sığırı, Asya'da yaşayan, Hint mandası da denen iri yapılı yaban sığırı türü (Bosgaurus). Erkekleri­nin omuz başından yere kadar yüksekliği 1,8 m'yi bulan, yukarı kıvrık boynuzlarının uçları siyah olan cengel sığı­rının rengi yak gibi koyu kahverengi siyah arasında değişir; ama tüyleri yaktan daha kısadır. Daha ufak yapılı dişilerin rengiyse kızıl kahverengidir. Ot ve bambu sürgünleriyle beslenen cengel sığırları, Güney­doğu Asya'daki tropikal ormanlarda yaşama alanları daraldığı için soylarının tükenmesi tehlikesiyle karşı karşıyadırlar.