Derisidikenliler
Derisidikenliler, *denizkestaneleri, *denizyıldızları gibi üyelerine kıyılarda çok bol rastlanmasına karşın çok iyi tanınmayan omurgasız hayvan şubesi (Echino-derma ya da Echinodermata). 5 300 türü bulunan derisidikenliler şubesi üyeleri, 5 bakışımlı kol, genellikle dikenli içiskelet kabuğu, su emip boşaltarak hareket etmeyi ve beslenmeyi sağlayan çok küçük boru biçiminde ayaklar, öbür hayvanlarmkine benzemeyen iç dolaşım sistemleri gibi özellikleriyle, geri kalan omurgasızlardan büyük ölçüde farklıdırlar. Bazı yönlerden
omurgalılara benzerler ve omurgalı hayvanlarla aynı atadan türemiş oldukları ileri sürülmektedir. Ama pek çok yönden ilkel yaratıklardır ve denizlerde varlıklarını sürdürmeyi başarmışlarsa da, deniz dışında hiçbir ortama yayılamamışlardır.
Devburunlu vatoz, sıcak ılık ve soğukça denizlerde yaşayan, özkedibalığıgiller (Rajidae) ailesinden balık türü (Raja oxyrhynchus). Kıyı ile 300 m dolaylarındaki derinlik arasında yaşayan devburunlu vatozun boyu 120 cm'yi bulabilir; kumlu, çamurlu, yumuşak diplerde balıkları ve omurgasızları avlayarak beslenir. Etinin lezzetli olmasının yanı sıra, bol yağ içeren karaciğerinden ilaç ve yağ sanayilerinde yararlanılır.
Deve, gevişgetiren memelilerden hörgüçlü iki türün ortak adı. Lama, alpaka, guanako ve vikunya türleriyle birlikte devegiller (Camelidae) ailesini oluşturan iki deve türünden Asya'ya özgün olan Asya devesi ya da ikihörgüçlü deve (Camelus bactrianus) t.Ö. IV.-III. yy' larda, anayurdu Kuzey Afrika ve Ortadoğu olan Afrika devesi ya da tek hörgüçlü deveyse (Camelus dromeda-rius) Î.Ö. IV. yüzyılda evcilleştirilmişlerdir. Omuz başından yere kadar yükseklikleri 2,3 m'yi bulabilen, kavisli boyunlu, uzun kafalı, küçük kulaklı hayvanlar olan develerin gözlerinde kumun girmesini önleyen uzun kirpikler bulunur; burun delikleri, etli dudaklarının oldukça yukarısında yer alır; bacakları ince-uzundur. Ayaklarındaki iki parmak arasında bulunan perde, parmakların iki yana ayrılmasını ve kumda rahat yürümeyi sağlar. Develer çölde 6-8 gün bir şey yiyip içmeden sağ kalabilir, hiç su içmeden 1 000 km yol alabilirler. Su bulunan bir yere erişince 90 litreden çok su içerek dokularında depolarlar. Ayrıca, sidiklerinin aşırı yoğun olması da su depolamalarını kolaylaştırır. Su yitimini engelleyici özelliklerinden biri de, gün boyunca beden sıcaklıklarını denetleyip yükselmesini engelleyerek, terleme oranlarını düşürebilmeleridir.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.