Mektup

Birbirinden uzaktan bulunan kişilerin ya da yazı aracılığıyla karşısındaki kişiye veya kuruma duygu, düşünce ve dileklerini aktarmak isteyenlerin haberleşmek için kullandıkları yazı türüne "mektup" adı verilir. Tanzimat döneminde mektup türünün de oldukça geliştiğini ve özellikle edebî çevrelerde yaygın olarak kullanılmaya başlandığını görmekteyiz. Artık mektup yalnızca haber alma, hal hatır sorma vasıtası olmaktan çıkmış, düşünce alışverişinde, edebî konuları değerlendirmede, üstelik tartışmalarda önemli rol oynar duruma gelmiştir.

Namık Kemal'in sürekli sürgün hayatı yaşaması, Abdülhak Hamit'in elçilik göreviyle uzun yıllar yurt dışında kalması ve öteki Tanzimat sanatçılarının da çeşitli nedenlerle ülkeden ayrı düşmeleri, onları mektuba yönlendirmiştir. Bu sanatçılar, mektup aracılığıyla iletişim kurmuşlardır.

Tanzimat döneminde ilk mektup örnekleri Akif Paşa'ya aittir. Onun bu mektupları 1885'te basılmıştır. Şinasi'nin annesine yazmış olduğu mektuplar da dikkat çekicidir. Ayrıca Namık Kemal – Recaizade Mahmut Ekrem, Abdülhak Hamit – Sami Paşazade Sezai arasında örülen mektup ağı, bir başka tarafta Muallim Naci – Ahmet Mithat Efendi, Muallim Naci – Beşir Fuat arasında kurulmuştur. Bu sanatçıların birbirlerine yazdıkları mektuplar, o dönemden başlayarak gazete ve dergilerde yayımlanırken bazıları kitap haline getirilmiştir.