OKSİJEN VE HAYAT
 
    Not: Fotosentezden önce (ozon oluşmadan) organik madde sentezi için gerekli enerji u.v , şimşek , yıldırımlarla gerçekleşirken , fotosentezde madde sentezi için gerekli enerji güneşin görünür ışınları (450-760n.m) ile  gerçekleşir .Ozon bu ışınların geçişine engel değildir.
 
Not: Bugün yaşayan bütün canlılar (Kemosentetik ler hariç) ihtiyaç duydukları organik besini ve oksijeni fotosentezden karşılarlar.
 
O2 nin önemi:
A-Ozon oluşumunu sağlar.
B-Oksidatiffosforilasyonla yüksek ATP üretimi sağlar.
     Not:Oksijen aynı zamanda öldürücü olabilir. Obligat-anaerop bakteriler buna örnektir. Atmosferde O2 oranının artması solunumu engeller. Canlılar O2 nin bu olumsuz etkilerinden sahip oldukları enzimlerle korunur.
               
 
Ozon oluşumu fotosentezle başlamıştır.
 
             Enerji
O2——— O+O (Stratosferde)              Oluşan O daha yükseklere çıkarak O2 ile birleşir ve ozon (200 n.m Küçük güneş ışınları)oluşur.
 
         Enerji(200-300 n.m)
O+O2——— O3  +  Enerji ————– Azotlu bileşikler.
                           (Ozon) 
 
Ozonun önemi:
A-Zararlı U.V ışınları tutarak karasal yaşamın başlamasına nede olmuştur. Buda canlıların sayı ve çeşitliliklerinde artmaya neden olmuştur.
B-İlkel atmosferde organik madde sentezi bitmiş  ve canlılar için  organik madde sentez biçimi olarak fotosentez önem kazanmıştır.       
               
Oksijenli solunum ve solunum kat sayısı:
O2 li solunumda  organik moleküldeki (C6H12O6)  C ve H ler koparılır. Karbon  molekülden CO2 olarak ayrılırken , H ler dışarıdan alınan O2 ile birleşerek H2O olarak ayrılır. Bu nedenle glikoz yıkımında CO2 in ayrılımında izlediği yola karbon yolu, su ve ATP oluşumum ile sonuçlanan H ayrılışınada H yolu denir. Oksijenli solunumda e.t.s  H yolunda görev alır.
 
Solunum tipleri:
A-Oksijensiz solunum (Fermantasyon.)               
     
 1-Gerçek fermantasyon: 
                    Enzim
C6H12O6 ————-2C2H5OH  +  CO2 + 2ATP
Glikoz                          Etil alkol                                                                           
 
2-Oksidatif fermantasyon:   
                          Enzim
C2H5OH + O2 —————CH3COOH + H2O+ ATP
Etil alkol                              Asetik asit                                       
 
 B-Oksijenli solunum:   
                             Enzim + ets
C6H12O6 + 6O2 ——————–6CO2 + 6H2O + 38 ATP
 Glikoz