Tanzimat’ın ilanı ile tiyatro da gelişmeye başlamıştır.
Tanzimat döneminde verilen batı etkisindeki ilk  eser  Şinasi’nin yazdığı ŞAİR EVLENMESİ adlı komedidir.(Şair Evlenmesi’nin ilk yapıt kabul edilip benimsenmesinden sonra 1801’de yazılan İskerleç adlı bir yazara ait olan “Papucçu Ahmet’in Garip Vakaları ve Sergüzeştleri” adlı yapıt daha bulunmuştur.. Yapıt 1956 yılında Fahir İz tarafından bulunmuştur.)
Türk edebiyatında Batı oyunları yolunda yazılmış oyunlar iki çizgi arasında yürümüştür.
   a)Komedya çizgisi
   b)Dram çizgisi
   
   Komedya yazarları MOLİERE yolunda yürümüşler, zaman zaman da geleneksel oyunlarımızdan da yararlanmışlardır.
   
TANZİMAT DÖNEMİ’NDE TİYATRO TÜRÜNDE YAPIT VEREN SANATÇILARIMIZ:
*ŞİNASİ
*NAMIK KEMAL
*TEODOR KASAP
*ÂLİ BEY
*AHMET VEFİK PAŞA(özellikle Moliere’den çeviriler ve uyarlamalar yapmıştır)
*ABDÜLHAK HAMİT TARHAN (Bireyin dünyasını ortaya çıkararak, ağır bir dille ve sahne tekniğine önem vermeden yazmıştır. Oyunlarını oynanmak için değil, okunmak için yazmıştır.)
*RECAİZADE MAHMUT EKREM

TANZİMAT TİYATROSU HANGİ AÇILARDAN BAŞARILI DEĞİLDİ?
Komedilerde Molier’nin etkileri geniştir.
   Bu sanatçılar gerek dil gerekse oyun tekniği bakımından başarıya ulaşMAmışlardır.
   
…
Dram yazarlarımız, romantizmin etkisiyle aşırı duygusallığa kapılma, konuşma dilinden uzaklaşma, olay örgüsünde oyun tekniğine önem vermeme ; konu, vaka  ve sözlerde yer alan Hugo, Shakespeare, ..oyunlarından geniş ölçüde etkilenme hatta alıntılar yapma yüzünden başarıya ulaşamamışlardır.

*Tanzimat tiyatrosu toplumun eğitilmesi amacını güder. “Tiyatro millete verilmek istenen mesajların en dinamik aracıdır.”(NAMIK KEMAL)
*KONULAR: Tarihten, dış ülkelerden, bireysel olaylardan alınır. Gelenekler, görenekler, vatan, millet, yurtseverlik konuları işlenir.
AKIMLAR: Komedilerde klasizm, dramlarda romantizm etkili olmuştur.
*1860’da inşa edilen Gedikpaşa Tiyatrosu ile batılı anlamda tiyatronun temeli de atılmış olur. Ancak bu döneme kadar Batı tiyatrolarından çeviriler de yapılmıştır. 1861’de GÜLLÜ AGOP bu tiyatroyu kiralayarak oyunlar sergiledi. 1868’ de OSMANLI TİYATROSU adlı bir topluluk kurarak Türk yazarlarına ve Türkçe oyunlara yöneldi. Sadrazam Ali Paşa’nın Türkçe oyunlar sergilenmesi koşuluyla Güllü Agop’a yardım etmesi tiyatronun Türk kültürü ile de beslenmesine olanak sağlamıştır. Böylece de Türk oyuncuklar yetişmeye başladı. En ünlüleri Ahmet Fehim’dir.
*Bu dönemde izleyici tiyatroya alıştı.
*Padişahlar da tiyatroyu destelediler ve tiyatro salonu yaptırdılar.
*İlk defa yazılı olarak tiyatro metni yazılmıştır.
*İlk tragetya ise Ali Haydar’ın Sergüzeşt-i Perviz adlı yapıtıdır. 
*Sahne geçişleri açısından kusurludur.
*Sahnenin dekor olarak ayrıntılı olarak betimlenmesi Batı yolundaki tiyatronun önemli bir parçasıdır. 
*1875’te Kavuklu Hamdi önderliğinde TULUAT adı verilen yeni bir tür ortaya çıktı. Bu tür ortaoyununun sahne üstüne çıkmış halidir.

ŞAİR EVLENMESİ
* İlk tiyatro yapıtı Şinasi’nin ŞAİR EVLENMESİ adli yapıtıdır.
*1860’da Tercüman-ı Ahval’de bölüm bölüm yayımlanır.
*Komedidir.
*Yapıt modern Türk tiyatrosunun ilk örneğidir. Ancak geleneksel Türk tiyatrosunun da izlerini bulmak mümkündür: -Yanlış anlamalara bağlı komiklikler,
-kahramanların kendi ağızlarıyla konuşmaları,
-konuşma dilinin özelliklerini yansıtan dili,
-halkın dilini ön plana çıkaran üslubu,
-atışmaları,
-kahramanların adları ile karakterlerinin özdeşliği, 
-halkı eğlendirirken kıssadan hisse vermek ….

VATAN YAHUT SİLİSTRE
*İlk yazılan ve yayımlanan tiyatro metni olmasına karşın ilk sergilenen tiyatro metni NAMIK KEMAL’İN VATAN YAHUT SİLİSTRE adlı yapıtıdır.
*Dram  türündeki ilk yapıttır.
Silistre vatan olarak temsil edilmiş ve yapıtta vatan ve millet sevgisi işlenmiştir.
*Konuşmalar kahramanların konuşmalarına uygun olarak verilmiştir.
*Gedikpaşa Tiyatrosu’nda 1873’te sergilenmiştir. İzleyiciler “Yaşasın vatan” ünlemleriyle sokaklara döküldü. Ertesi gün yasaklandı, Namık Kemal tutuklanıp Magosa’ya sürüldü.