Ticari Faaliyet
 
 

         Türkler ile Müslümanlar arasındaki savaşlara rağmen bu iki kitle arasındaki az da olsa ticâri faaliyetler cereyan ediyordu. Savaşların duraklaması ticâri münasebetlerin gelişmesini hızlandırdı. Bilhassa sanâyî mamulleri Türklere çok cazip geliyordu.

         Kaynakların verdiği ithâl ve ihraç mallarının listesi bu hususu teyid etmektedir. Müslümanlar daha çok mâdenî eşya, hububat vs. satıyorlar, bunlara karşılık bilumum hayvan ürünleri, kürkler, deriler, madenler, atlar, köleler vs. satın alıyorlardı. Bu ticâri münasebetlerde birinci sırayı Maveraünehr alıyordu.

        Ancak Harezm'in bilhassa Hazarlar ve Volga Bulgarları ile yaptığı ticaret önemli idi. Harezmli tüccârlar nehir yolu ile kuzeye çıkıyorlar ve mallarını sattıktan sonra aldıkları ham maddelerle geri dönüyorlardı. Harezmliler X.asrın başlarında Hazar ve Bulgar devletlerinin askeri ve idari kadrolarını da ele geçirmeye başladılar. Hatta Hazar ordusunun temelini ücretli Harezm askerleri teşkil ediyordu.

       Ancak, gerek kervanlarla ve gerekse tek başlarına Türk ülkelerine giden din adamlarının ve bilhassa derviş ve sufilerin İslam dininin Türkler arasında tanınıp yayılmasında tesiri olmuştur.