ABDAL 

 Veli (evliya) veya ermiş de denilen, tasavvuf yolunda ilerlemiş, Allah’ın sevgili kullarına verilen isimlerden biri. Yaygın bir inanışa göre, en üst derecede bulunan ermişler kırk veya yetmiş kişidir. “Kırklar”, manevi rütbelerine göre on basamakta sıralanırlar. Abdal denilenlerin yeri beşinci basamaktadır. Bunların dünyanın manevi düzen ve dengesini sağlamada, kendilerine mahsus görevleri vardır. Gerçekten abdal olan kişinin, bir anda iki ayrı yerde görünebileceğine, bir yerde görünen varlığının bir bedelini (aynısını), başka bir yerde de gösterebileceğine inanılır. Dilimizde çok kere şaka yollu kullanılan “abdala malûm olur” sözü, aslında “ermiş kişi, olacak veya bir başka mekânda olan hâdiseyi, önceden veya oturduğu yerde bilir, görür” anlamındadır. Arapça bir kelime olan abdal ismi, dilimizde, yaygın olarak fukara kılıklı gezginci dervişler için kullanılır. Orta Asya’dan Türk boyları ile birlikte gelen ve halen çoğu göçebe olan bir zümreye de abdallar denir. Bunların Orta Asya’dan itibaren asıllarının Türk olması kuvvetli bir ihtimâldir. Çadırlarda oturmaları, göçebe, derbeder ve neşeli yaşayışları, davul zurna çalmaları gibi meşgul oldukları işler bakımından çingeneye benzerler. Fakat Türkçe’den başka dil bilmezler. Türkiye’den, başka İran, Afganistan ve Doğu Türkistan’da da abdallara rastlanır.

abdal (evliya)